Պատասխանել հարցերին

1. Ե՞րբ է լույսը բեկվում: Ինչո՞վ է լույսի բեկումը տարբերվում անդրադարձումից:

Լույսի ճառագայթի ուղղության փոփոխությունը մի միջավայրից մյուսին անցնելիս, կոչվում է լույսի բեկում:

Մի թափանցիկ միջավայրից մյուսի մեջ անցնելու ժամանակ լույսը բեկվում է։ Բեկման ժամանակ ուղղությունը փոխվում է, իսկ անդրադարձման ժամանակ անդրադարձած ճառագայթի և հայելու մակերևույթին տարված ուղղահայացի կազմած անկյունը կոչվում է անդրադարձման անկյուն:

2. Ի՞նչ է ոսպնյակը:

Ոսպնյակները գոգավոր կամ ուռուցիկ մակերևույթ ունեցող թափանցիկ մարմիններ են։

3. Ո՞ր կետն է կոչվում ոսպնյակի կիզակետ:

Երբ լույսի զուգահեռ ճառագայթներն ընկնում են հավաքող ոսպնյակի վրա, դրանից անցնելուց հետո հավաքվում են մի կետում: Այդ կետը կոչվում է ոսպնյակի կիզակետ:

4.Ի՞նչ օրենքով է կատարվում լույսի անդրադարձումը։

Կախված միջավայրերի բաժանման սահմանի հատկություններից՝ անդրադարձումը կատարվում է տարբեր ձևերով։ Եթե բաժանման հարթ մակերևույթի անհարթությունների բնորոշիչ  չափը շատ փոքր է լույսի ալիքի  երկարությունից, ապա մակերևույթին ընկնող լույսի զուգահեռ ճառագայթներն անդրադառնալուց հետո տարածվում են միմյանց զուգահեռ։ Այդպիսի անդրադարձումը կոչվում է հայելային, իսկ մակերևույթը՝ հարթ հայելի։ Հայելուն մոտ հատկություններ ունեն, օրինակ, լավ հղկված մետաղի մակերևույթը, հարթ ապակու մակերևույթը։

5.Նշի՛ր հայելիների տեսակները։

Հայելիները լինում են հարթ, ուռուցիկ և գոգավոր:

6.Ո՞ր անկյուն է կոչվում անդրադարձման անկյուն։

Անդրադարձած ճառագայթի և անդրադարձնող մակերևույթին տարված ուղղահայացի միջև կազմած անկյունը կոչվում է անդրադարձման անկյուն՝

Առաջադրանքներ:
1.Կազմիր կապակցություններ՝ փակագծերի մեջ առնված գոյականներից կազմելով հարաբերական ածականներ:
Երկաթե դարպաս, մետաքսե թաշկինակ, լեռնային գոտի, ծովային կենդանի, որդիական սեր, աշակերտական պայուսակ, դպրոցական հասակ, զինվորական ջոկատ, գյուղական կյանք, օդային ուղիներ, մարմարյա սյուն, բյուրեղյա արցունք, հերոսական արարք, ջրային կենդանի:

2.Ընդգծված սեռական հոլովով գոյականները փոխարինիր այդ գոյականներից կազմված հարաբերական ածականներով:
Ցանկապատի երկաթե ճաղերը ներկված էին սև գույնով: Լուսիկը լեռանային ծաղիկների մի փունջ էր բերել իր հետ: Օտար երկրներում թափառելով՝ Արմենակը միշտ հայրական տան կարոտն էր քաշում: Գյուղական համայնքը իր միջոցներով վերանորոգում է դաշտային ճանապարհները: Փչում էր գիշերային զով քամին: Հեռվից լսվում էր հովվական սրնգի ձայնը: Այստեղից սկսվում է անտառային գոտին: Գյուղի կենտրոնում բարձրանում են կառուցվող դպրոցական շենքի քարից պատերը:

3.Տրված բառերում ընդգծիր ածականակերտ/ածական կերտող/ նախածանցներն ու վերջածանցները: Օրինակ՝ զորեղ-եղ
Զորեղ, բաղձալի, դժկամ, բյուրավոր, նազելի, երևանյան, համեղ, անձև, անմերժելի, գարնանային, խորին, վախկոտ, հրե, լռին, բուրավետ, կեղտոտ, կարմրավուն, հնարովի, եռանդուն, ոսկյա, խոհուն, գեղանի, նկարչական, ապարդյուն, չխոսկան, փոքրիկ, դժբախտ, մայրենի, կատաղի, անկենդան, ողբալի, հակադիր, շահավետ, ժայռեղեն, անկոչ, հուզիչ, ահագին, մեծագույն, ապերախտ:

4.Տրված ածականները ըստ հոմանիշության բաժանի՛ր չորս խմբի: 
Խոշոր, երկերեսանի, առատ, մեծահռչակ, կեղծավոր, պտղաբեր, երեսպաշտ, վիթխարի, արգավանդ, նշանավոր, շողոքորթ, հանրածանոթ, ահռելի, մեծ, բեղուն, երևելի, ականավոր, բերրի, աժդահա, բարեբեր, հանրաճանաչ, հսկա, անվանի:

Խոշոր,  վիթխարի, ահռելի, մեծ, աժդահա, հսկա

երկերեսանի, կեղծավոր, երեսպաշտ, շողոքորթ

առատ, պտղաբեր, արգավանդ, բեղուն, բերրի, բարեբեր

մեծահռչակ,  նշանավոր, հանրածանոթ, երևելի, ականավոր, հանրաճանաչ, անվանի

Լրացուցիչ աշխատանք

Առաջադրանքներ:
1.Կազմիր կապակցություններ՝ ա) շարքի բառերի հետ գործածելով գոյականներ, բ) շարքի գոյականների հետ գործածելով ածականներ:
ա) մարմարյա, մրգատու, շքեղ, բերրի, կեղծ, անարատ:
բ) զգեստ, վերաբերմունք, լռություն, միտք, կյանք:

ա) մարմարյա սրահ, մրգատու այգի, շքեղ տուն, բերրի ծառ, կեղծ դրամ, անարատ ոգի:

բ)  գեղեցիկ զգեստ,  պարզ վերաբերմունք, կատարյալ լռություն, խելացի միտք,  երկար կյանք:

2. Նախադասությունների մեջ տրված բառերը գործածի՛ր մի դեպքում որպես գոյական, մյուս դեպքում որպես ածական:
Ապստամբ, խավար, դպրոցական, հարուստ, դավաճան, կենդանի:

Ապստամբ զինվորները գրավեցին ամրոցը։

Նրանք ապստամբում էին թագավորի դեմ։

Այնքան խավար էր, որ ոչինչ չեր երևում։

Խավար սենյակուն նրարք կորցրեցին միմյանց։

Դպրոցականները բարձր երգում էին։

Դպրոցական տղան ցուց տվեց ճիշտ ճանապարհը։

Հարուստը  զարմացած նայում էր հեռուն։

Հարուստ մարդը կառուցեց հսկա շենք։

Դավաճանները իրենց պատիժը ստացան։

Դավաճան տղան համամիտ չեր մեղադրանքի հետ։

Կենադնին ընկել էր թակարդը։

Նապաստակները վախկոտ կենդանիներ են։