Տիգրան Երկրորդ Մեծի տերության ստեղծումը

Հարցեր և առաջադրանքներ.

1. Ինչու՞ Տիգրան 2-ին չհաջողվեց Ծեծ Հայքին միացնել Փոքր Հայքը:

Ք.ա. 112թ. Փոքր Հայքը միացվել էր Պոնտոսին:

2. Ո՞վ էր Միհրդատ 6-ը, ի՞նչ ծրագիր ուներ նա:

Միհրդատ 6-ը  ստեղծել էր ուժեղ պետություն Սև ծովի ավազանում և նպատակ ուներ Հռոմին դուրս մղելու Փոքր Ասիայից ու Հունաստանից և ծրագրում էր արշավել դեպի Արևմուտք:

3. Ե՞րբ է կնքվել հայ-պոնտական դաշինքը: Ի՞նչ նպաստեց այդ դաշինքի կնքմանը: Ինչիո՞վ է այն ամրապնդվել:

Տիգրան 2-ը և Միհրդատ Պոնտացին Ք.ա. 94թ. դաշինք են կնքում: Այն ամրապնդվում է Տիգրան 2-ի և Միհրդատ Եվպատորի դուստր Կլեոպատրայի ամուսնությամբ:

4. Ե՞րբ և ի՞նչ պայմաններում հայ- պոնտական զորքերը նվաճեցին Կապադովկիան:

Հայ-պոնտական զորքերը Ք.ա. 93թ. նվաճեցին Կապադովկիան։

5. Ո՞ր դեպքերից հետո և ե՞րբ սկսվեց հայ-պարթևական պատերազմը:

Ք.ա.88թ. մահացավ Պարթևստանի արքա Միհրդատ2-ը, որը Տիգրան Մեծի փեսան էր: Պարթևստանում սկսվեցին գահակալական կռիվներ: Ք.ա. 87 թ. Տիգրան Մեծն արշավեց Պարթևստանի վրա:

6. Ներկայացրեք հայ-պարթևական պատերազմի արդյունքները: Ի՞նչ տիտղոս սկսեց կրել Տիգրան Մեծը:

Տիգրան Մեծն  ջախջախելով պարթևական զորքը, հասավ Պարթևստանի ամառային մայրաքաղաք Էքբատան և պաշարեց այն: Խուճապահար պարթևական արքունիքը Տիգրան Մեծին զիջեց ոչ միայն գրաված տարածքները, այլև նրան շնորհեց «Արքայից արքա» տիտղոսը:

Անտառի մանուկը

Անտառում մի մանուկ կար, որը ոչ հայր ուներ, ոչ մայր։ Նրան իր ձագի հետ մեծացնում է այծամը։ Մի թագավոր կար, որը երեխա չուներ։ Մի օր թագավորը գնում է անտառ որսի և անտառի խորքում տեսնում է երեխու ոտնաթաթերի հետքեր։ Հրամայում է իր որսորդներին գտնեն երեխային։ Որսորդները գտնում բերում են երեխային և թագավորի ուրախությանը չափ չի լինում։ Երեխան մեծանում է պալատում, լավ կրթություն ստանում։ Նա թագավոր է դառնում և իր զորքով գնում է իր մորը գորությունից ազատելու։

Իմ կարծիքով սա շատ լավ հեքիաթ է։ Մարդը և բնությունը համերաշխ են։ Երբ դու ինչ որ մի բան շատ ես ցանկանում, անպայման կատարվում է, թագավորի ցանկությաքն նման։

Համո Սահյան․ Ամպրոպից հետո

Հարցեր և առաջադրանքներ՝  

  • Բանաստեղծության միջից դուրս գրիր հերոսներին իրենց բնութագրող բառերի հետ. օրինակ՝ կապույտ երկինք…

Կապույտ երկինք, կանաչ խոտեր, ժերմակ շուշան, կարմիր կակաչ, դեղին մեղրածաղիկ, բարձր սարեր, արձակ տափաստաններ, խոնարհ ծառեր, կանչող հավքերբարի արև։

  • Ո՞ր բառերն ու բառակապակցություններն են կրկնվում: Դրանք ի՞նչ են տալիս բանաստեղծությանը:
  • Ամպրոպից հետո։
  • Ո՞ր տողերում է խտացված հեղինակի հիմնական ասելիքը՝ ստեղծագործության հիմնական գաղափարը:

Ամպրոպից հետո  աշխարհը ավելի  գեղեցիկ է դառնում։

  • Ո՞րն է այս բանաստեղծության փոխաբերական իմաստը:
  • Ամեն տխրությունից հետո գալիս է ուրախություն։

Տասնորդական կոտորակների գումարումը և հանումը

Առաջադրանքներ․

1)Հաշվե՛ք․

ա)0,377 + 3,409 — 2,1006 =1,6854

1)0,377+3,409=3,786

2)3,7860-,2,1006=1,6854

բ)12,4589 — 6,27 + 1,395 =517939

1)12,4589-6,2700=6,1889

2)6,1889-1,3950=517939

գ)4,5 + 0,3796 + 1,225 =6,1046

դ)0,1 — 0,01 — 0,001 =0,089

2)Հաշվե՛ք հետևյալ կողմերով եռանկյան պարագիծը․

ա)490 մմ, 48 սմ, 4,7 դմ

 

a=490մմ  b=48ամ  c=4,7դմ

a=490մմ b=480մմ  c=470մմ

P=a+b+c

P=490մմ+480մմ+470մմ+=1470մմ=147սմ=1մ47սմ

 

բ)23 մմ, 3,4 սմ, 0,48 դմ

a=23մմ  b=34մմ c=48մմ

P=a+b+c

P=23+34+48=115մմ

գ)3,5 սմ, 0,38 դմ, 0,041 մ

a=35մմ  b=38մմ  c=41մմ

P=a+b+c

P=35+38+41=114մմ

3)Բնակարանն ունի 44,8 մընդհանուր մակերեսով 3 սենյակ։ Մի սենյակի մակերեսը 11,3 մ2 է, երկրորդինը՝ 3,5 մ2 -ով ավելի։ Գտե՛ք երրորդ սենյակի մակերեսը։

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Հաշվե՛ք․

ա)7,48 + 3,19 + 1,12 + 6,81 =18,6

1)7,48+1,12=8,60

2)3,19+6,81=10,00

3)10+8,6=18,6

բ)6,2 + 7,49 + 1,8 + 1,29 =16,78

1)6,2+1,8=80

2) 7,49+1,29=8,78

3)8+8,78=16,78

գ)16,28 + 5,395 — 1,18 — 4,305 =16,19

1)16,28-1,18=15,10

2)5,395-4,305=1,090

3)15,10+1,09=16,19

դ)7,358 + 8,24 — 6,458 — 2,84 =6,3

 

2)Մի սենյակի մակերեսը 16,3 մ2 է, իսկ մյուսինը՝ 1,9 մ2 — ով փոքր։ Որքա՞ն է երկու սենյակների ընդհանուր մակերեսը։

S=S1+S2=16.3+16.3-1,9=30.7մ2

3)Հաշվե՛ք․

ա)5,236 + 4,664 — 2,6 =7,3

բ)4,756 — 2,395 + 1,244 =3,605

Տասնորդական կոտորակների բաժանումը

Թիվը (տասնորդական կոտորակը կամ բնական թիվը) տասնորդական կոտորակի վրա բաժանելու համար պետք է՝

1) բաժանելիի և բաժանարարի ստորակետները դեպի աջ տեղափոխել այնքան թվանշաններով, որքան թվանշան կա ստորակետից հետո բաժանարարում
2) եթե բաժանելիում ստորակետից հետո պակասում են թվանշանները, ապա ավելացնում ենք զրոներ

Այս կանոնը կոտորակների հիմնական հատկության հետևանքն է (կոտորակի գիծը պետք է փոխարինել բաժանումով)՝ կոտորակի համարիչն ու հայտարարը կարելի է բազմապատկել զրոյից տարբեր թվով:

Մեր դեպքում բազմապատկում ենք 10,100,1000… թվերով:

Օրինակ

Կարճ կարելի է գրել այսպես՝ 1,5:0,5=15:5=3

1,5 բաժանելիում և 0,5 բաժանարարում ստորակետները տեղափոխում ենք դեպի աջ այնքան թվանշաններով, որքան թվանշաններ կան ստորակետից հետո 0,5 բաժանելիում, այսինքն՝ մեկով:

Կարճ գրում ենք այսպես՝ 0,24:0,06=24:6=4

0,24 բաժանելիում և 0,06 բաժանարարում ստորակետները տեղափոխում ենք դեպի աջ այնքան թվանշաններով, որքան թվանշաններ կան ստորակետից հետո 0,06 բաժանարարում, այսինքն՝ երկու թվանշանով:

Դիտարկենք ևս երկու օրինակ:

Առաջադրանքներ․

1)Կատարե՛ք բաժանում․

ա)40,25 : 2,3 =17,5

բ)4,221 : 0,63 =6,7

գ)30,303 : 33,3 =0,91

դ)9,3456 : 10,62 =0,88

ե)35,601 : 0,01 =3560,1

զ)0,13464 : 0,396 =0,34

է)14,924 : 0,82 =18,2

ը)788,48 : 1,28 =616

թ)189,1 : 0,305 =620

ժ)13,536 : 0,423 =32

ժա)0,001 : 0,2 =0,005

ժբ)10,74197 : 87,05 =0,1234

2)Ուղղանկյան երկարությունը 26,53 դմ է, իսկ մակերեսը 465,8668 դմ2 է։ Գտե՛ք ուղղանկյան լայնությունը։

a=s:b=465,8668  : 26,53=17,56դմ

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)Կատարե՛ք բաժանում․

ա)8,368 : 2 =4,184

բ)17,024 : 4 =4,256

գ)0,0225 : 15 =0,0015

դ)10,5 : 7 =1,5

ե)6,25 : 125 =0,05

զ)10,08 : 24 =0,42

է)11,223 : 3 =3,741

ը)374,17 : 31 =12,07

թ)13,041 : 23 =0,567

2)Աստղանիշի փոխարեն դրե՛ք համեմատման համապատասխան նշանը, որպեսզի ստացվի ճիշտ անհավասարություն․

ա)1234 : 26 > 12,34 : 26

բ)741 : 9,4 *>74,1 : 9,4

գ)0,1901 : 2 < 1901 : 2

դ)7,26 : 5,17 < 7260 : 5,17

Космос моими глазами

Космос — это одно из самых удивительных и загадочных мест, которые мы можем изучать. Космос  это одно из самых удивительных и загадочных мест. С каждым годом наши знания о космосе расширяются, и мы узнаем все больше и больше о нашей Вселенной. Это  загадочный мир, который представляет большой  интерес для ученых и исследователей. Он состоит из множества звезд, планет, астероидов, комет и галактик. Я люблю смотреть и слушать интересные передачи о космосе.

 

 

Տիգրան 2-ի գահակալումը: ՄԵԾ Հայքի ամբողջականության վերականգնումը

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ո՞վ և ե՞րբ է թագավորել Մեծ Հայքում Արտաշես 1-ից հետո:

Արտաշես 1-ից հետո Մեծ Հայքում իշխեց նրա ավագ որդի Արտավազդ 1-ը (Ք.ա. 160-115 թթ.):

2. Ինչու՞ Տիգրան արքայազնը որպես պատանդ ուղարկվեց Պարթևստան:

Քանի որ Արտավազդ 1-ը զավակ չուներ, պատանդ է տարվում նրա եղբայր Տիգրանի որդին, որի անունը նույնպես Տիգրան էր:

3. Ո՞վ էր Տիգրան 2-ի հայրը, և ե՞րբ է նա թագավորել:

Տիգրան 2-ի հայրը Տիգրան 1-ը, Արտավազդ 1-ից հետո մոտ ք.ա.115թ., գահ բարձրացավ նրա եղբայր Տիգրան 1-ը: Նա իշխեց մինչև ք.ա.95 թվականը:

4. Ե՞րբ է թագադրվել Տիգրան 2-ը և որտե՞ղ:

Ք.ա. 95 թվականին վերադառնալով Հայաստան` Տիգրանը թագադրվեց Աղձնիք նահանգի մինչ այդ անհայտ մի վայրում։ Հետագայում հենց այդ վայրում նա կառուցեց իր տերության նոր մայրաքաղաք Տիգրանակերտը:

5. Ո՞ր թվականներին է իշխել Տիգրան 2 Մեծը:

Տիգրան 2 Մեծը իշխել է  Ք.ա. 95-55 թթ.։

6. Ե՞րբ և ինչպե՞ս է տեղի ունեցել Ծոփքի վերամիավորումը Մեծ Հայքին:

Իր թագավորության երկրորդ տարում` Ք.ա. 94 թվականին, Տիգրան 2-ը պարտության մատնեց այնտեղ իշխող Արտանես Երվանդունուն և Ծոփքը վերամիավորեց Մեծ Հայքին:

 Մանուկ-խան

Կարդա Աղայանի Մանուկ-խանը ստեղծագործության երկրորդ մասը՝

  • Համառոտ պատմի՛ր, թե Մանուկ-խանն ինչպե՞ս գտավ նախկին ծառայի սուտը /բանավոր/։
  • Առանձնացրո՛ւ այն հատվածները, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպիսի մարդ էր Մանուկ-խանը։
  • Մեր իմաստուն մանուկին խան էին շինել, և նա դատաստան էր անում ոչ ծաղրածությամբ, այլ՝ բոլորովին լուրջ կերպով։ Բոլոր մեծ ու փոքր մնացել էին հիացած՝ տեսնելով, որ մի տասներկու տարեկան պատանի մարդկանց սրտերի խորքերն է թափանցում, նրանց վատ արարքները երեսներին զարկում և հրամայում իր փառաշներին, որ ծեծեն անխնա և որոշած տուգանքն առնեն։ Բայց և շատերին, որոնք զրկված էին, խեղճ էին և թշվառ, նրանց էլ կանչում էր, մխիթարում, խրատում և հավաքած տուգանքներից մի բան տալիս, որ տանեն իրանց պակասությունը հոգան։
  • Ժողովուրդը շատ գոհ մնաց այդ արդար դատաստանից և Մանուկ-խանին գովասանելով մինչև երկինք բարձրացրեց։ Այս դատաստանի լուրը հասավ մինչև թագավորի ականջը։ Թագավորը կանչեց Մանուկ-խանին և ամեն բան մանրամասն իմանալով՝ մեծ պարգևներ տվավ նրան և իր մեծ իշխանների կարգը դասեց։

April 8-13

April 8-13

Lesson 1

Scotland -a land of traditions:to read the text and translate the unknown words/page 82

Learn the months of the year and seasons/page 83

Hometask:ex.3/b,page 83

Lesson 2

Learn the names of clothes on page 84

 

 

 

 

 

 

Homework:ex.8/e,9/b,page 85